Đại tá Nga Khodarenok tuyên bố trên TV Nga
« Cả thế giới đều chống chúng ta » « Vũ khí Nga lỗi thời so với NATO và Mỹ »
Muốn xem Video buổi phỏng vấn, xin bấm vào : Mikhail Khodarenok
Chiến tranh Ukraine: Chính sách của Putin bị phản đối ngay trên đài nhà nước Nga
Nguồn RFI
Đăng ngày: 21/05/2022
Giữa tháng 5/2022, quyết định tiếp tục chiến tranh tại Ukraine của tổng thống Nga Putin bị lên án trực tiếp trên đài truyền hình Nhà nước Nga.
Một cựu chỉ huy tác chiến Nga hai lần lên án chiến dịch quân sự của Matxcơva tại Ukraina trên truyền hình nhà nước. Tổng tham mưu trưởng Mỹ, Nga điện đàm lần đầu kể từ đầu chiến tranh Ukraine. Sáng kiến ‘‘Cộng đồng chính trị Châu Âu’’ của Pháp nhận được phản hồi trái ngược từ các nước liên quan: Ukraine phản đối, Moldova hoan nghênh. Đảng Cộng Sản Trung Quốc cấm đảng viên về hưu chỉ trích đường lối của Đảng. Trên đây là chủ đề chính của Tạp chí Thế giới Đó đây của RFI tuần này.
Đầu tháng 5/2022, hai tháng rưỡi kể từ đầu cuộc xâm lược Ukraine của Nga, chiến tranh dường như bước sang một khúc quanh mới. Trong lúc ban lãnh đạo Nga tiếp tục phát đi tín hiệu tin tưởng »Chiến dịch đặc biệt » sẽ kết thúc thành công, giới quan sát ghi nhận nhiều tiếng nói chỉ trích quân đội Nga, lên án chiến lược của tổng thống Nga Putin tại Ukraina trên các mạng xã hội tại Nga, và thậm chí trên truyền thông Nhà nước. Một tiếng nói phản biện chưa từng thấy là của chuyên gia quân sự, đại tá về hưu Mikhail Khodaryonok, nguyên sĩ quan chỉ huy tác chiến thuộc Bộ Tổng Tham Mưu Quân Đội Nga.
Trong chương trình tranh luận ‘‘60 phút’’ ngày 16/05 trên đài Rossiya 1, một trong những chương trình được khán giả Nga theo dõi nhiều nhất, viên cựu đại tá Khodaryonok 68 tuổi nói: “Khi viện trợ của châu Âu được đưa vào cuộc đầy đủ, thì khoảng một triệu binh sĩ Ukraine sẽ được trang bị vũ khí. Điều này cần phải được coi như là sẽ xảy ra trong một tương lai gần thôi. Và chúng ta cần phải tính đến điều này trong các tính toán chiến lược và phương thức hành động của mình, bởi vì tình hình đối với chúng ta thực sự là sẽ trở nên tồi tệ hơn”.
Bên cạnh vũ khí, viên cựu đại tá bác bỏ thẳng thừng những tuyên truyền bóp méo của giới chuyên gia Nga, ghi nhận thực tế người lính Ukraine sẵn sàng hy sinh để bảo vệ tổ quốc, trong lúc người lính Nga không sẵn sàng đổ máu. Đại tá Khodaryonok cũng nêu bật thực tế nước Nga đang sa lầy tại Ukraina, trong bối cảnh bị ‘‘cô lập hoàn toàn về địa chính trị’’. Và đây là điều mà người Nga ‘‘không muốn chấp nhận’’.
Sử gia Françoise Thom – chuyên gia về Xô Viết học và nền chính trị Nga đương đại – nhận định : Phát biểu của viên cựu đại tá ‘‘hoàn toàn trái ngược với đường lối chính thức của Matxcơva’’. Những chỉ trích mạnh mẽ, dứt khoát của cựu đại tá quân chủng phòng không, sĩ quan chỉ huy tác chiến thuộc Bộ Tổng Tham Mưu Quân Đội Nga, tương phản với tính chất ‘‘mơ hồ’’ trong bài diễn văn ngày 09/05 trên Quảng trường Đỏ của ông Putin, về cuộc chiến tại Ukraine.
Cựu đại tá được chính quyền Putin ‘‘bật đèn xanh’’ ?
Diễn biến nói trên quả thật là đáng kinh ngạc với không ít công chúng. Bởi ngay từ khi chiến tranh nổ ra, chính quyền Nga đã kiểm soát chặt truyền thông. Kiểm duyệt, bắt bớ, hù dọa…. Nhiều tờ báo có quan điểm độc lập đã phải đóng cửa, nhiều phóng viên phải chạy ra nước ngoài để có thể tiếp tục hoạt động. Một phát biểu hoàn toàn ngược với đường lối chính thức của điện Kremlin, được phát trên kênh truyền hình thuộc loại có đông khán giả nhất tại Nga.
Tại sao có chuyện như vậy ? Điều gì đã xảy ra ? Phải chăng ông Khodaryonok đã được chính quyền Putin ‘‘bật đèn xanh’’ ? Các phát biểu trái ngược với đường lối chính thống của chuyên gia quân sự có thể được điện Kremlin dàn dựng để chuẩn bị công luận cho những thay đổi chính sách về chiến tranh tại Ukraine trong thời gian tới hay không (thay đổi theo hướng tăng cường binh lực, hoặc ngược lại chấp nhận ngừng bắn, đàm phán) ?
Điểm đáng lưu ý, đây không phải là lần đầu tiên viên cựu sĩ quan tác chiến Bộ Tổng Tham Mưu Nga nói ngược với chính thống. Ngày 09/05, đúng ngày ông Putin chủ trì lễ kỷ niệm Chiến thắng Phát xít, cũng chính đại tá Khodaryonok đã trực diện vạch ra một loạt những phi lý trong chủ trương ‘‘tổng động viên’’ cho chiến tranh tại Ukraina, mà có thể lãnh đạo Nga đang toan tính. Theo ông, việc đưa binh sĩ trang bị các vũ khí lạc hậu vào một cuộc chiến của thế 21, chống lại các vũ khí tân tiến hơn của NATO là điều hết sức sai lầm.
Ông Khodarionok phản đối chiến tranh chống Ukraine ngay từ đầu
Dĩ nhiên, chính quyền Putin đang trong thế khó tại Ukraina có thể đã buộc phải để cho các tiếng nói phản biện lên tiếng, để toan tính sử dụng cho các mục tiêu riêng. Nhưng khó có thể nói Khodaryonok là con rối của Putin. Cựu đại tá Khodaryonok phản đối cuộc chiến tranh chống Ukraina chứ không phải chỉ trích việc điện Kremlin không đầu tư đủ, đầu tư hiệu quả cho cuộc chiến, như nhiều tiếng nói phê phán khác thuộc giới chính thống (theo một số nhà quan sát, như chuyên gia về truyền thông Nga Julia Davis, sau buổi thảo luận trên Rossiya 1 ngày 16/05, viên đại tá dường như đã bị « nhắc nhở« . Giọng điệu của ông Khodaryonok được coi là đã thay đổi hẳn trong chương trình truyền hình ngày 18/05).
Giả thiết cho rằng phát biểu của đại tá về hưu Mikhail Khodaryonok được dàn dựng đã không tính đến một thực tế là viên cựu sĩ quan tác chiến này ngay từ trước chiến tranh đã phản đối mạnh mẽ chủ trương chiến tranh chống Ukraina.
Trong một phân tích đăng tải trên nhật báo Nga Nezavissimaïa Gazeta, ba tuần trước khi chiến tranh nổ ra (ngày 03/02/2022), ông Khodaryonok khẳng định đánh Ukraine ‘‘không có lợi cho Nga’’, đồng thời dự đoán phương Tây sẽ hậu thuẫn hết mình về quân sự cho Ukraine, kể cả với việc Hoa Kỳ kích hoạt chương trình ‘‘cho vay – cho thuê vì quốc phòng’’, đã từng được sử dụng trong Thế chiến Hai, để hậu thuẫn Liên Xô chống phát xít. Điều rút cục đã trở thành hiện thực (ngày 09/05 Mỹ ban hành luật ‘‘cho vay – cho thuê vì quốc phòng’’ mới để bảo vệ nền dân chủ Ukraina chống xâm lăng Nga).
Bài ‘‘Прогнозы кровожадных политологов’’ hay ‘’восторженных ястребах и торопливых кукушках’’ (tạm dịch là : ‘‘Những dự báo của các nhà chính trị học khát máu’’ hay ‘‘Diều hâu hiếu chiến và chim Tu hú nóng vội’’) (chim tu hú, tiếng Pháp gọi là coucou rất độc ác, rình lúc con chim mẹ khác giống vắng mặt, nhẩy vào tổ, ăn hết trứng, xong xuôi, đẻ trứng vào tổ này và biến mất. Con chim mẹ khác giống trở về, tưởng là trứng mình, ấp và nuôi nấng khi trứng nở cho đến lúc chim Tu Hú trưởng thành) chỉ trích cuộc can thiệp quân sự của Putin tại Ukraina, của cựu đại tá Khodarenok, hiện vẫn có thể truy cập được trên trang mạng nhật báo Nezavissimaïa Gazeta.
Ông Khodaryonok không đơn độc, cho dù là thiểu số. Báo chí Pháp dẫn giới thiệu tướng về hưu Leonid Ivashov, là người đứng đầu một hội sĩ quan bao gồm các cựu chiến binh có nhiều ảnh hưởng tại Nga, cũng có quan điểm lên án trực diện chính sách phiêu lưu quân sự của tổng thống Nga tại Ukraine, với cùng dự báo, Nga sẽ thất bại, nếu đánh Ukraine.
