Festival de Cannes 2023 -Đại hội Điện ảnh Cannes thứ 76 – Phim Tàu chống tư bản đỏ- Cả hai đạo diễn Việt doạt giải

Festival-de-Cannes-2023-Affiche

Đại hội Điện ảnh Cannes thứ 76 – Festival de Cannes 2023

Phim Tàu chống tư bản Tàu đỏ : « Tương lai huy hoàng » đã thuộc vào quá khứ.

Cả hai đạo diễn người Việt đoạt giải

Nguyễn Đình Nhân

Đại hội Điện ảnh Cannes – Festival de Cannes – thứ 76 năm nay đã được đánh dấu bởi một số sự kiện đặc biệt đã nhẹ nhàng thay đổi khung cảnh thường lệ của đại hội điện ảnh đã gần 100 tuổi.

Trong buổi lễ khai mạc, 16 tháng 5, những lời phát biểu của nữ diễn viên Catherine Deneuve đã làm ấm lòng người Ukraina.

Tuy nhiên, trong buổi lễ bế mạc, khi tên phim « Anatomie d’une chute » được công bố đoạt giải Cành Cọ Vàng Palme d’Or, Justine Triet, đạo diễn đã thực hiện được phim này nhờ vào nguồn tài trợ từ CNC, France TV và các cơ quan nhà nước khác, đã làm sửng sốt mọi người khi mở miệng chửi khéo những cơ quan trên.

Có nhiều sự kiện đáng chú ý khác diễn ra tại Cannes năm 2023, hai cuốn phim đi ngược chiều nhau nhưng cùng đến một mục tiêu cuối cùng. Đó là phim « La passion de Dodin Bouffant » của Trân Anh Hùng và « Club Zero » của Jessica Hausner. Trong « La passion de Dodin Bouffant », ẩm thực là con đường dẫn tới thiên đường, trong khi trong « Club Zero », sự nhịn ăn dẫn tới niết bàn.

Tran-Anh-Hung et-interprète-

 

 

 

 

 

 

Một quang cảnh chưa từng thấy, hai đạo diễn người Việt duy nhất được chọn lựa trong cuộc tranh giải tại Cannes đã giành mỗi người một giải thưởng. « La passion de Dodin Bouffant » do Trần Anh Hùng đạo diễn, đoạt giải Đạo diễn, và « L’arbre aux papillons d’or » của Phạm Thiên Ân, được Caméra d’Or. Cả hai cuốn phim này được chiếu vào những ngày cuối Đại hội.

Tran-Anh-Hung-PrixCamera-d'Or-Phạm-Thiên Ân

Đai hội khai mạc bằng buổi chiếu phim  « Jeanne du Barry » của Maïwenn, diễn ra trong bối cảnh tráng lệ của Versailles. Mặc dù phim này đã làm hài lòng một số đông nhà phê bình, nhưng một số khác thấy phim thiếu cảm xúc. Tiếp đó đến lượt các phim tranh giải. Trong đó, một phim tràng giang đại hải dài gần 4 giờ đồng hồ của đạo diễn Trung quốc Vương Binh «  » Thanh Xuân – La jeunesse – Le printemps ». Sau hai giờ chiếu, một số khán giả sốt ruột lục tục rời khỏi phòng. Tuy vậy, đây là một bộ phim tài liệu xuất sắc cho thấy công nhân nhiều xưởng may làm việc. như một cái máy, vất vả, khó nhọc. Phần đông ăn ở ngay ở nhà máy. Có những cảnh đàm phán khó khăn giữa đại diện công nhân và chủ nhân. Đạo diễn quay trong nhiều nhà máy khác nhau trong nước.

Nhà máy nào cũng như nhà máy nào, các công nhân cũng bị bóc lột như nhau. Khán giả nhạc nhiên là không thấy ai than thở. Cách quay, theo đúng tinh thần cách mạng của Lê Nin, tức là một phim tranh đấu chống tư bản phản động, chống tư bản bóc lột giai cấp vô sản. Lập trường rất đúng đường lối cách mạng vô sản, nhưng tác giả quên không nêu tên bọn tư bản bóc lột này. Khán giả tự hỏi «  Trong một Trung quốc cộng sản, bọn tư bản phản động này nằm ở đâu, tên là gì ? » Hình ảnh trong cuốn phim gây suy tưởng sau :  « Tương lai huy hoàng », một khẩu hiệu gây mơ tưởng của chủ nghĩa cộng sản, đã được gạt vào cái kho rác quá khứ chăng ?

Năm nay, hầu hết các phim tranh giải đều có giá trị nghệ thuật đáng kể. Người dự Đại hội thở phào khi thấy tên hai anh em đạo diễn Dardenne không còn làm vướng mắt như mấy năm trước. Đạo diễn quá hiện diện tại Cannes Ken Loach cũng đã trở lại với một bộ phim không có gì kém. Tuy nhiên, trong phim « Old Oak », ông « lạm phát » cảm xúc và đưa ra những màn đạo đức giả như những người nhập cư Syria là hiền như Bụt, và thói kỳ thị chủng tộc chỉ có người Anh mới có. Đặc biệt là Ken Loach không nhận giải thưởng nào như thường lệ.

Rất nhiều nhà phê bình cho rằng phim « Zone of Interest » xứng đáng giành Palme d’Or thay vì « Anatomie d’une chute » của Justine Triet.

Dưới đây là những phim mà chúng tôi ưa thích theo thứ tự chữ cái :

  • « Club Zero » của Jessica Hausner
  • « Il sol dell’avvenire » (Vers un avenir radieux) của Nanni Moretti
  • « La passion de Dodin Bouffant » của Trân Anh Hùng
  • « L’arbre aux papillons d’or »
  • « Rapito » (L’enlèvement) của Marco Bellocchio
  • « The Zone of Interest » của Jonathan Glazer
  •     Riêng chúng tôi, giải thưởng HDTV thuộc về « Club Zero » của Jessica Hausner.

Tóm lại Đại hội Điên ảnh Cannes thứ 76, năm 2023 là một trong những năm gồm nhiều phim có giá trị nhất.

Nguyễn Đình Nhân